Je kent ze wel: leidinggevenden die een jaar lang alle kritiek opstapelen en die tijdens het beoordelingsgesprek in één keer over je uitstorten. Gevolgd door een ongemakkelijk compliment à la: “Maar je ziet er altijd netjes uit.” Lekker motiverend, hoor. Of managers die denken dat een belofte van een bonus genoeg is om hun team gemotiveerd te houden. Was het maar zo eenvoudig. Maar wat werkt dan wél om mensen te motiveren?

Wat komt aan bod:

  1. Hoe motiveer je medewerkers? De basis
  2. Hoe houd je personeel gemotiveerd? 8 tips om meteen toe te passen
  3. Kortom: de motivatie van medewerkers verhogen is niet moeilijk
  4. Veelgestelde vragen over medewerkers motiveren

Hoe motiveer je medewerkers? De basis

Je wilt natuurlijk dat je medewerkers elke dag – zelfs op een zware maandagochtend – met energie en motivatie aan de slag gaan om doelen te behalen. Gemotiveerde werknemers zijn een belangrijke factor voor het succes van een bedrijf. Hun werk is van hogere kwaliteit, hun productiviteit ligt hoger en ze blijven langer bij je werken, in plaats van snel op zoek te gaan naar een nieuwe uitdaging.

Motivatie zorgt niet alleen voor meer werkplezier, maar ook voor betere prestaties en een sterkere betrokkenheid bij het bedrijf. Precies wat je als leidinggevende wilt. 

Maar hoe stimuleer je personeel? Er is namelijk geen one-size-fits-all-methode om collega’s te motiveren. Wat voor de één werkt, kan bij een ander juist averechts werken. Toch zijn er een aantal duidelijke do’s en don’ts als het gaat om motivatie. Laten we beginnen met wat je vooral niet moet doen;

Dit is niet de manier om medewerkers te motiveren:

  • Bonussen en extrinsieke prikkels als motivatie inzetten. Financiële beloningen kunnen even werken, maar hebben op de lange termijn weinig effect.
  • Feedback opsparen tot het jaarlijkse beoordelingsgesprek. Dit voelt voor collega’s alsof ze een jaar lang in het duister tasten. Doen ze het nu goed of niet?
  • De ‘sandwichmethode’ gebruiken. Negatieve feedback verpakken tussen twee complimenten lijkt aardig, maar komt vaak verwarrend over. Het brein onthoudt toch het negatieve beter dan het positieve. 
  • Alleen focussen op kritiek. Positieve feedback is minstens zo belangrijk en verdient ook een vaste plek in gesprekken.
  • Grote beloften doen, zoals bonussen of extra vakantiedagen. Dit stimuleert vooral extrinsieke motivatie, terwijl intrinsieke motivatie veel duurzamer is.
  • Creativiteit en initiatief beperken. Geef je collega’s de ruimte om met ideeën te komen en verantwoordelijkheid te tonen.
  • Zelf gedemotiveerd gedrag vertonen. Niets werkt zo demotiverend als een leidinggevende die zelf de kantjes ervan afloopt. Jij vervult een voorbeeldrol!
  • Een onveilige werksfeer creëren. Roddelen, wantrouwen of een angstcultuur zijn niet motiverend.

Wat wel?

In deze aflevering van de Tijdwinst Podcast neemt Björn je mee in een diepgaand gesprek met Mathieu Weggeman, hoogleraar organisatiekunde aan de Technische Universiteit Eindhoven en expert op het gebied van kennis- en innovatiemanagement. Samen buigen ze zich over een vraag die steeds meer mensen bezighoudt: Waarom lijkt de motivatie van Nederland achter te lopen? Moeten we ons daar zorgen over maken? En belangrijker: wat kunnen leidinggevenden en managers daartegen doen?

Meer tips vind je onder de video.

Hoe houd je personeel gemotiveerd? 8 tips om meteen toe te passen

Gelukkig zijn er genoeg manieren om medewerkers wél effectief te motiveren. Hieronder lees je 8 tips die wél werken om je collega’s te motiveren en stimuleren.

Tip 1. Vaker feedback geven

Wil je je team positief motiveren? Zorg dan voor een continue stroom van feedback, in plaats van alles op te sparen voor het jaarlijkse beoordelingsgesprek. Dit geldt zowel voor positieve als opbouwende feedback. Hoe sneller je feedback geeft na een gebeurtenis, hoe relevanter en effectiever deze is.

Negatieve feedback hoeft niet te ontmoedigen als je het op de juiste manier brengt. Houd het kort, duidelijk en constructief, zodat de medewerker er echt iets mee kan.

Zo geef je effectieve feedback:

  • Wees tijdig. Geef feedback zo snel mogelijk, zodat het aansluit op de situatie.
  • Negatief? Dat doe je één-op-één. Kritische feedback bespreek je privé, terwijl positieve feedback juist publiekelijk gedeeld mag worden.
  • Gebruik ik-boodschappen. Vermijd beschuldigingen als “Jij doet altijd…”, zeg liever “Ik merk dat…”.
  • Bied perspectief. Geef ook concrete suggesties om te verbeteren.
  • Check of de boodschap is aangekomen. Een simpele controlevraag helpt misverstanden te voorkomen.

Tip 2. Medewerkers intrinsiek motiveren

Er zijn twee soorten motivatie: intrinsiek en extrinsiek. Bij extrinsieke motivatie stimuleer je medewerkers door externe prikkels, zoals bonussen, promoties of zelfs negatieve gevolgen (zoals geen contractverlenging). Dit kan op korte termijn werken, maar zodra de beloning of dreiging verdwijnt, verdwijnt vaak ook de motivatie. Niet echt handig dus. 

Intrinsieke motivatie daarentegen komt van binnenuit. Medewerkers die intrinsiek gemotiveerd zijn, werken omdat ze het werk waardevol vinden. En dus niet alleen vanwege een beloning. Dit zorgt voor duurzame motivatie en betere prestaties op de lange termijn.

Wil je medewerkers écht gemotiveerd krijgen? Dan is het dus belangrijk om te focussen op intrinsieke motivatie.

Maar hoe kun je medewerkers intrinsiek motiveren?

  • Geef autonomie. Laat medewerkers zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun werk en beslissingen. Vertrouwen motiveert.
  • Bied uitdaging en groeimogelijkheden. Zorg dat medewerkers het gevoel hebben dat ze ergens goed in zijn en steeds beter kunnen worden.
  • Maak het doel van het werk duidelijk. Mensen werken gemotiveerder als ze weten wáárom hun werk belangrijk is. Niet alleen om brood op de plank te krijgen, maar ook voor het grotere geheel.

Tip 3. Geef regelmatig positieve feedback

Motivatie draait niet alleen om verbeteren, maar juist ook om waarderen wat al goed gaat. Medewerkers die zich gewaardeerd voelen, zijn gemotiveerd en presteren beter. Successen vieren helpt, dat hoeft niet pas bij een positief eindresultaat. Geef ook tijdens het proces erkenning voor inzet en vooruitgang.

Zo geef je positieve feedback op de juiste manier:

  • Pas de 80/20-regel toe. Streef naar 80% positieve en 20% opbouwende feedback. Dit zorgt ervoor dat medewerkers open blijven staan voor verbeterpunten.
  • Wees specifiek. In plaats van “Goed gedaan!”, zeg “Ik waardeer hoe je deze klantvraag snel en professioneel hebt opgepakt.”
  • Vermijd de sandwichmethode. Negatieve feedback verpakken tussen twee complimenten klinkt vriendelijk, maar komt vaak geforceerd over en verliest impact.
  • Laat het oprecht en spontaan zijn. Een gemeend “Ik zie hoeveel moeite je hierin steekt en dat waardeer ik enorm.” doet veel met de motivatie van medewerkers.

mensen motiveren

Tip 4. Geef medewerkers ruimte en autonomie

Hoe motiveer je medewerkers? Niet door alles voor te kauwen. Laat ze experimenteren, nadenken over hun eigen aanpak en hun eigen keuzes maken. Autonomie stimuleert creativiteit, verantwoordelijkheid en intrinsieke motivatie.

Een slimme strategie volgens John Chambers (CEO van Cisco Systems):

:Slik soms je eigen adviezen in en geef medewerkers de kans om zelf tot antwoorden te komen. Zelfs als jij het antwoord al weet. Dit vergroot hun betrokkenheid en zelfvertrouwen.”

Mensen voelen zich namelijk meer verantwoordelijk voor het resultaat als ze zelf invloed hebben op het proces. Dit blijkt ook uit een bekend experiment waarin deelnemers een lotnummer kregen:

De ene helft kreeg willekeurig een lot toegewezen. De andere helft mocht zelf een lotnummer kiezen. Vlak voor de trekking kregen ze de kans om hun lot terug te verkopen. Wat bleek? De mensen die zelf hun lotnummer mochten kiezen, vroegen vijf keer zoveel geld voor hun lot als de mensen met een willekeurig toebedeeld lot. Waarom? Omdat ze een gevoel van eigenaarschap hadden.

Hoe pas je dit toe in de praktijk?

  • Geef medewerkers ruimte om zelf beslissingen te nemen.
  • Vraag naar hun ideeën in plaats van direct een oplossing aan te dragen.
  • Geef vertrouwen en vermijd micromanagement.

Tip 5. Creëer een prettige werkomgeving

Een fijne werkomgeving doet meer dan je denkt. Het verhoogt de motivatie en productiviteit van je medewerkers. Vroeger werd hier minder aandacht aan besteed, maar inmiddels is duidelijk: een goed ingerichte en inspirerende werkplek maakt een wereld van verschil.

Hoe zorg je voor een werkomgeving waar medewerkers zich goed voelen?

  • Betrek medewerkers bij initiatieven. Laat ze meedenken over manieren om de werksfeer te verbeteren. Denk aan een team dat zelf personeelsuitjes, borrels of sportieve activiteiten organiseert.
  • Stimuleer ontspanning. Zorg voor voldoende pauzemogelijkheden en een kantooromgeving waarin medewerkers écht kunnen opladen. Denk aan een comfortabele loungehoek, een tafelvoetbaltafel of zelfs een sportruimte.
  • Creëer een gezonde werkcultuur. Een veilige en prettige sfeer op de werkvloer begint bij open communicatie en aandacht voor medewerkers.

Tip 6. Stel (samen) realistische doelen op

Succes behalen motiveert, vooral als het iets is wat de medewerker nog niet eerder heeft behaald. Stel, dat kan ook samen in gesprek met je teamlid, doelen op die zowel haalbaar als uitdagend zijn. 

Als je ervoor zorgt dat de kans dat de medewerker het doel haalt minimaal 50% is, daagt het voldoende uit om hiervoor te gaan. Dit positief motiveren draagt bij om net een stapje extra te zetten. 

Stem je stijl van motiveren ook af op de medewerker. Zo kun je een medewerker die wel al heel gemotiveerd en deskundig is om de taak of opdracht te voltooien, prima delegeren. Houd in de gaten dat je medewerker geen last heeft van faalangst, want dan is er een kans dat hij of zij juist afhaakt bij een te ambitieus doel. 

Iemand die net in dienst is, moet je specifieke instructies geven en voldoende toezicht houden om te kijken of de gewenste prestaties gerealiseerd worden. En heeft de medewerker redelijke motivatie, maar twijfelt hij of zij nog te veel over zijn of haar eigen kunnen? Overtuig hem of haar dan dat hij of zij het alleen kan. Stimuleer de medewerker om zelfstandig te werken en laat merken dat het oké is om fouten te maken. 

Situationeel leiderschap, dus!

mensen motiveren

Tip 7. Houd voldoende rekening met het privéleven van je medewerkers

Als leidinggevende ben je mede verantwoordelijk voor een goede werk-privébalans. Stimuleer een werkcultuur waarin mensen niet verwachten ‘s avonds nog te moeten reageren op mails of berichten. Wees begripvol als iemand een keertje eerder naar huis moet, omdat er een ziek kind is. En besef dat niet elke collega evenveel behoefte heeft om zich groots te ontwikkelen op het werk. Elke thuissituatie is anders. Sommigen hebben kleine kinderen, een ander is mantelzorger voor zijn of haar dementerende ouder. Houd hier rekening mee, door bijvoorbeeld werktijden flexibel te maken. Of door het werkrooster aan te passen voor de ouder met schoolgaande kinderen. 

Meedenken met een privésituatie en je menselijk opstellen betaalt zich altijd terug in meer motivatie en een verantwoordelijke houding.

Bij een ongemotiveerde medewerker is het slim om een gesprek aan te gaan. Wat speelt er thuis waardoor de medewerker zijn of haar koppie niet bij het werk heeft? 

Tip 8. Werk aan de relatie met je collega’s

Een gemotiveerd team begint bij een leidinggevende die zelf het goede voorbeeld geeft. Als jij er zichtbaar geen zin in hebt, werkt dat demotiverend voor je team. Zorg er dus voor dat je zelf gemotiveerd bent, betrokken blijft en een positieve houding uitstraalt. Zelfs op minder goede dagen.

Hoe houd ik mijn medewerkers gemotiveerd?

  • Toon oprechte interesse. Medewerkers die zich gewaardeerd voelen, zijn loyaler en meer betrokken. Vraag hoe het met ze gaat, niet alleen zakelijk maar ook persoonlijk.
  • Zorg voor een veilige werkomgeving. Zoals managementexpert Simon Sinek uitlegt in zijn TED-talk: in een onveilige omgeving beschermen mensen zichzelf in plaats van samen te werken. Creëer dus een cultuur waarin vertrouwen en openheid centraal staan.
  • Sta open voor signalen. Medewerkers die zich veilig voelen, durven aan te geven als ze ergens tegenaan lopen of juist meer uitdaging willen. Dit helpt om burn-outs én bore-outs te voorkomen.

Bonustip: pak ook zelf de minder leuke klussen op

Oké, nu echt de allerlaatste tip. Delegeer niet altijd de minder leuke klussen, pak ze zelf ook op. Het zijn vaak de kleine dingen die laten zien dat je een betrokken en toegankelijke leidinggevende bent.

Doe eens een koffierondje voor het team. Dit simpele gebaar laat zien dat je iedereen als gelijkwaardig ziet en geen taken ‘onder jouw niveau’ vindt. Ook iets kleins als zelf een vergadering inplannen of even de vaatwasser in de kantine uitruimen, heeft meer impact dan je denkt.

Door af en toe de minder populaire taken op je te nemen, schep je een werksfeer waarin iedereen bereid is om de schouders eronder te zetten. Dit draagt bij aan een cultuur van gelijkwaardigheid en wederzijds respect. Bovendien geef je zo het signaal af dat niemand ‘te goed’ is voor bepaalde taken, ook jij niet.

En hoe motiveer je jezelf dan om minder leuke klussen te doen?

  • Stel concrete doelen voor jezelf op
  • Maak het proces leuk
  • Houd je vooruitgang bij
  • Maak beslissingen voor de lange termijn
  • Doe alsof je zin hebt om die ene klus te tackelen

mensen motiveren

Kortom: de motivatie van medewerkers verhogen is niet moeilijk

Wil je dat je medewerkers gemotiveerd blijven en zich blijven inzetten? Het draait allemaal om het creëren van een omgeving waarin zij zich gewaardeerd, verantwoordelijk en betrokken voelen. Hoe je je collega’s kunt motiveren in ‘t kort? 

  • Geef meerdere momenten in het jaar feedback.
  • Wissel positieve en negatieve feedback niet af met de sandwich-methode. Geef liever direct feedback op het moment. 
  • Laat 80% van je feedback positief zijn.
  • Wakker de intrinsieke motivatie van je collega’s aan.
  • Zorg voor een goede werk-privébalans.
  • Creëer een fijne werkomgeving.
  • Stel samen haalbare doelen op.
  • Geef je medewerkers de ruimte om zelf te experimenteren en fouten te maken.
  • Bouw een goede relatie met je medewerkers op.
  • Toon het goede voorbeeld.

mensen motiveren

Word een ster in feedback geven met onze training Feedback Geven

Ben je op zoek naar manieren om je team nog effectiever te motiveren? Zodat je medewerkers bruisen van energie en succesvol zijn? Maak kennis met de kracht van goede feedback tijdens onze 1-daagse training Feedback Geven!

Als leidinggevende speel jij een belangrijke rol in het succes van je team. In deze training ontwikkel je de vaardigheden om je team te motiveren, te ondersteunen en te laten groeien door middel van feedback. Je leert niet alleen hoe je waardering op de juiste manier uitdrukt, maar ook hoe je opbouwende feedback geeft die impact heeft. Ontdek praktische technieken die je direct kunt toepassen om het maximale uit je team te halen.

Wacht niet langer en schrijf je in! De beste leiders investeren in groei—dus waarom zou jij deze kans laten liggen?

Veelgestelde vragen over medewerkers motiveren

  • Hoe zorg ik ervoor dat mijn medewerkers intrinsiek gemotiveerd raken in plaats van alleen extrinsiek (bijvoorbeeld door beloningen)?

    Je wilt weten hoe je collega’s kunt motiveren. Geef medewerkers autonomie, een duidelijk en haalbaar doel, zodat ze hun werk als betekenisvol ervaren. Erken hun inspanningen en betrek ze bij beslissingen om verantwoordelijkheid te stimuleren. Intrinsieke motivatie ontstaat wanneer mensen zich gewaardeerd voelen en zichzelf kunnen ontplooien. 

  • Welke motiverende technieken werken het beste bij verschillende soorten medewerkers (bijvoorbeeld jonge professionals vs. ervaren krachten)?

    Jonge professionals motiveer je vaak met uitdagingen, leertrajecten en groei. Ervaren krachten stimuleer je met waardering, autonomie en invloed. Stem je aanpak af op hun behoeften: bied coaching en feedback aan starters en strategische betrokkenheid aan een senior medewerker. Persoonlijke aandacht en maatwerk werkt voor iedereen het beste. 

  • Hoe motiveer ik mijn team als de werkdruk hoog is en de energie laag?

    Erken de situatie en zorg voor realistische verwachtingen, zodat medewerkers zich gehoord voelen. Creëer momenten van ontspanning en benadruk het gezamenlijke doel om perspectief te behouden. Kleine successen vieren helpt om motivatie en energie terug te brengen.

  • Wat moet ik doen als een medewerker gedemotiveerd lijkt en weinig initiatief toont?

    Ga het gesprek aan en probeer te achterhalen wat er speelt: is het de werksfeer, zijn het bepaalde taken of persoonlijke factoren? Bied steun, stel samen haalbare doelen op en geef verantwoordelijkheid. Een kleine aanpassing in taken of werkomgeving kan al veel doen.

  • Hoe kan ik mensen motiveren zonder voortdurend complimenten of beloningen te geven?

    Geef vertrouwen en autonomie, zodat medewerkers zich gewaardeerd voelen zonder externe prikkels. Zorg voor uitdagend werk en een duidelijk doel, zodat de motivatie van binnenuit komt. Af en toe erkenning geven is genoeg—het gaat om het gevoel dat hun bijdrage ertoe doet.

  • Welke rol speelt autonomie bij motivatie en hoe geef ik mijn team meer eigenaarschap zonder controle te verliezen?

    Autonomie vergroot motivatie doordat medewerkers zelf invloed hebben op hoe ze hun werk doen. Geef duidelijke kaders en doelen, maar laat de uitvoering aan je team over. Regelmatige check-ins zorgen voor balans tussen vrijheid en richting.

  • Hoe motiveer ik mensen die weerstand hebben tegen verandering of nieuwe werkwijzen?

    Luister naar hun zorgen en betrek ze vroeg in het proces, zodat ze zich gehoord voelen. Laat de voordelen zien en geef ruimte om zelf stappen te zetten. Kleine, haalbare veranderingen met succeservaringen bouwen vertrouwen op.

  • Wat zijn effectieve manieren om medewerkers betrokken en gemotiveerd te houden op lange termijn?

    Bied groeimogelijkheden, geef zinvol werk en zorg voor een positieve werksfeer. Continu dialoog en waardering houden de energie hoog. Medewerkers die zich gehoord en uitgedaagd voelen, blijven langer gemotiveerd.

  • Hoe motiveer ik een team als er geen directe financiële incentives mogelijk zijn?

    Niet-financiële motivatie komt uit waardering, autonomie en ontwikkelingskansen. Geef medewerkers verantwoordelijkheid, vier successen en creëer een werkomgeving waarin ze zich gewaardeerd voelen. Een sterke, positieve bedrijfscultuur kan meer motiveren dan geld.

  • Wat zijn de grootste motivatie-killers in een organisatie, en hoe vermijd ik die?

    Micromanagement, gebrek aan erkenning en onduidelijke doelen zorgen voor demotivatie. Zorg voor vertrouwen, transparantie en waardering om deze valkuilen te vermijden. Een positieve, open werkomgeving houdt medewerkers betrokken en gemotiveerd.

  • Wat is de betekenis van 'motivatie'?

    De betekenis van motivatie, volgens Van Dale: 

    1. Beweegredenen
    2. Drijfveer

    En synoniemen voor motivatie?

    • Waarom
    • Reden
    • Behoefte
    • Motivering
    • Gemotiveerdheid

Wie zijn wij? | Cursus Feedback Geven

Tijdwinst.com is gespecialiseerd in slimmer (samen)werken. Dat vraagt ook om heldere communicatie, duidelijke gesprekken en elkaar op een nette manier feedback geven. Daar is onze cursus gesprekstechnieken dan ook op gericht.

Daarnaast verzorgen we nog meer (online) trainingen voor werknemers en ondernemers in heel Nederland. Bijvoorbeeld op het gebied van timemanagement, feedback geven, assertiviteit en snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.