Albert Einstein zei ooit: “Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg.” Dus wil je iets veranderen en een betere leider worden? Dan is het tijd om het anders aan te pakken. Je hoeft niet zelf het wiel opnieuw uit te vinden, want Stephen Covey en de handleiding van Google helpen je hierbij. Waarom Google? Omdat het een van de meest succesvolle bedrijven ter wereld is en het miljardenbedrijf vier simpele richtlijnen heeft. Leer van de professionals en word zelf de beste in effectief leiderschap.
Stephen Covey deelt in het boek De zeven eigenschappen van effectief leiderschap zijn visie over de zeven factoren die volgens hem alle succesvolle mensen gemeen hebben. Volgens Covey is goed leiderschap iets wat bij jezelf als leidinggevende begint.
En Google is als bedrijf een grote inspiratiebron. Zo is Google verschillende keren bekroond met een prijs voor de beste werkplek. Dat heeft het bedrijf niet alleen te danken aan de luxe voorzieningen van het bedrijf. De werktevredenheid binnen het bedrijf is zeer hoog en dat is te danken aan de leiderschapskwaliteiten van de managers.
Wat komt aan bod:
- De kenmerken van goed leiderschap
- De zeven eigenschappen van effectief leiderschap – samenvatting van het boek
- Wat is effectief leiderschap? De manieren van Google
- Conclusie: wat effectief leiderschap écht vraagt
- Veelgestelde vragen over leiderschap
De kenmerken van goed leiderschap
Voordat we dieper ingaan op zeven eigenschappen van persoonlijk leiderschap van Covey en de vier richtlijnen van Google, kijken we naar de basis. Wat is een effectieve leider? En wat wordt bedoeld met effectief leiderschap?
Het is je vermogen om je team te inspireren, motiveren en begeleiden, zodat jullie samen de doelen van jullie bedrijf behalen. En daarvoor heb je de volgende kenmerken nodig:
- Duidelijke communicatie: als je niet duidelijk communiceert, weet je team niet goed wat je bedoelt. Dankzij duidelijke communicatie heeft het team richting, vertrouwen en duidelijkheid.
- Empathie: je hebt een luisterend oor en oog voor je team nodig.
- Besluitvaardigheid: je moet knopen kunnen doorhakken, niet roekeloos, maar bedachtzaam en onderbouwd.
- Coachende capaciteiten: je helpt je medewerkers te ontwikkelen om persoonlijk en zakelijk te groeien en je geeft ze genoeg uitdaging.
- Verantwoordelijkheid: je doet wat je zegt en neemt verantwoordelijkheid over je acties.
In onze podcast spreekt time management expert Björn Deusings met Frank Vogt over de vraag of leiderschap aangeboren is of gemaakt? Of is er nog een derde optie mogelijk? Bekijk het in onderstaande video.
De zeven eigenschappen van effectief leiderschap – samenvatting van het boek
In het Covey model zijn er drie verschillende fases te onderscheiden in effectief leiderschap. De eerste fase richt zich op je persoonlijke groei, je individuele ontwikkeling. In de tweede fase richt je je pas op het samenwerken met anderen en de laatste fase focust op het onderhouden van de zes eigenschappen die verdeeld zijn onder de eerste en tweede fase. Laten we de eigenschappen, de 7 habits, nu bekijken. Wat is effectief leiderschap volgens Covey?
1. Wees proactief en niet reactief
Als leider moet je proactief zijn in het onder de loep nemen van je eigen gedrag en hierover je verantwoordelijkheid nemen. Dus niet: ‘Het bedrijf lijdt verlies vanwege de slechte economie’, maar ‘Wat kan ik doen om ervoor te zorgen dat we geen verlies meer maken?’ Je steekt je energie en tijd in de zaken die je wel kunt veranderen, dit wordt door Covey cirkel van invloed genoemd.
Je klaagt regelmatig dat je team onderbezet is en de werkdruk te hoog. Je schuift de schuld af op de krapte op de arbeidsmarkt of de HR die te traag is in werving. Vanaf nu pak je dit anders aan, je vraagt jezelf af wat er binnen jouw cirkel van invloed is. Daardoor kom je in actie, zo voer je ontwikkelgesprekken met teamleden om interne doorgroei te stimuleren, herverdeel je het werk op basis van talent en stel je een buddysysteem in om nieuwe medewerkers sneller in te werken.
2. Begin met het einde in gedachten
Wat je nu doet, heeft impact op later. Daarom is het belangrijk om te bedenken waar je naartoe wilt werken. Schrijf je eigen kernwaarden op en de kernwaarden van je organisatie. Maak beslissingen die passen bij deze kernwaarden en zorg dat je een duidelijke doelstelling hebt. Vind je het lastig om te bepalen welke waarden belangrijk voor je zijn? Covey geeft daarvoor het volgende advies: beeld je in dat je bent overleden. Wat wil je dat mensen over jou zeggen op de begrafenis? Welke woorden moeten er op je grafsteen staan en hoe wil je herinnerd worden?
Een voorbeeld:
Je wordt gevraagd om een partnerschap aan te gaan met een leverancier die niet helemaal ethisch te werk gaat. Financieel is het echt aantrekkelijk, maar het schuurt met de duurzaamheidswaarden die je als organisatie hebt vastgelegd. In plaats van toe te geven aan de externe druk, vraag je jezelf: Als ik later terugkijk op deze beslissing, ben ik dan trots? Past dit bij het soort leider dat ik wil zijn?
3. Eerst belangrijke zaken
Wie bepaalt jouw agenda? Hopelijk ben jij dat zelf. Covey stelt dat je je aandacht moet geven aan de belangrijke zaken, niet per se de urgente zaken. Hij vergelijkt de belangrijke zaken met grote stenen. De afleiding ziet hij als kiezelstenen. We laten ons leven snel vullen met kiezelstenen. Deze zaken leiden ons echter af van wat we echt belangrijk vinden. Sterker nog, onze dagen worden ermee gevuld, waardoor er geen ruimte is voor belangrijke zaken. Daarom is het van groot belang om eerst te beginnen met de belangrijke zaken.
Stel je hebt maandelijks 1-op-1-gesprekken met je teamleden. Helaas stel je deze gesprekken vaak op het laatste moment uit, omdat er iets tussenkomt. Er zijn deadlines, spoedjes of je bent brandjes aan het blussen. Pak het eens anders aan. Je plant deze gesprekken als eerste in, voordat je wordt bestookt met overleggen, projectupdates etc.
In ons boek Full Focus Op Wat Echt Belangrijk Is gaan we hier dieper op in, hoe je voor jezelf kunt bekijken wat grote stenen zijn en kiezelstenen.
4. Denk in win-win
Vanuit ons oerbrein denken we vaak nog in schaarste. Zo denken we dat er niet genoeg is voor iedereen. Het betekent dus dat er iemand een winnaar is en iemand automatisch een verliezer. Covey stelt dat we anders moeten denken, dat we vanuit een win-winsituatie moeten denken. Win-win komt voort uit vertrouwen dat er genoeg is, dat je elkaar wilt helpen om een voordelige oplossing te vinden voor alle partijen.
Stel dat je van meerdere teamleden hoort dat ze moeite hebben met de standaard 9-tot-5-mentaliteit, omdat ze jonge kinderen hebben of juist ‘s avonds een creatieve piek hebben. In plaats van je vast te houden aan werktijden, stel je voor om te werken met flexibele uren zolang de samenwerkingen en output gewaarborgd blijven.
5. Zorg dat je het eerst begrijpt, voordat je begrepen wordt
Het begrijpen van anderen is volgens Covey het meest effectief binnen je communicatie. Vaak willen we eerst zelf begrepen worden. Maar als iedereen dat wil, kom je nergens. Het eerst begrijpen van de ander kan ervoor zorgen dat je heel anders naar de zaak kijkt. Het empathisch naar iemand luisteren is heel belangrijk. De ander voelt zich gehoord en gezien. Je parkeert tijdens het luisteren je mening en doet er alles aan om de ander daadwerkelijk te begrijpen.
Stel je ziet dat er een conflict is tussen twee teamleden. Ze botsen continu in vergaderingen. Als manager heb je de neiging om meteen te bemiddelen en knopen door te hakken. Maar het is veel handiger om 1-op-1-gesprekken te houden met beide teamleden en alleen vragen te stellen. Je luistert zonder oordeel, met empathie en zonder in te grijpen of oplossingen te bieden. Iedereen voelt zich hierdoor gehoord en het blijkt dat de conflicten niet komen door de inhoud, maar door de communicatievoorkeuren. In plaats van je eigen oordeel op het conflict te leggen, heb je ervoor gezorgd dat beide teamleden zich gehoord voelen en anders met elkaar gaan communiceren.
Dit bericht op Instagram bekijken
6. Creëer synergie: 1+1= 3
Als je als leider de competenties beheerst voor effectief leiderschap en je teamleden ook het beste uit hun verf kunnen komen, ontstaan er samenwerkingen die boven zichzelf uitstijgen. Je zoekt niet naar compromissen samen, maar jullie krijgen betere inzichten en goede oplossingen. Jullie stijgen boven jezelf uit. Je bent als leider niet dominant en bepaalt de route niet, dat doen jullie als team samen.
Je team werkt bijvoorbeeld aan een nieuw project en je hebt al een beeld van de beste aanpak. In plaats dat je het plan meteen uitrolt, kies je ervoor om het team eerst actief te betrekken bij het project. Je vraagt naar ideeën, ervaringen en zorgen. Iedereen krijgt de ruimte om mee te denken. Uiteindelijk blijkt dat een combinatie van ideeën leidt tot een slimmere, efficiëntere aanpak waar niemand alleen op was gekomen.
7. Houd de zaag scherp
Nadat je aan alle stappen hebt gewerkt, betekent het niet dat je klaar bent. Je moet voortdurend evalueren en bijstellen. Covey vergelijkt het met iemand die in het bos een boom aan het omzagen is. Hij moet de boom ‘s avonds omgezaagd hebben en heeft al keihard gewerkt, is vermoeid en gestrest. Een voorbijganger ziet wat hij doet en ziet dat hij een botte zaag heeft. Hij adviseert de houthakker om een pauze te nemen en de zaag te scherpen. Neem jij pauze om jezelf scherp te houden? Neem je tijd om te evalueren en om aan jezelf te werken?
Voorbeeld: je merkt dat je geleefd wordt door de waan van de dag. Je besluit elke maand twee uur in je agenda te blokkeren voor reflectie. Tijdens deze momenten blik je terug op je leiderschap van die maand. Je stelt jezelf vragen: wat ging er goed, wat vraagt er aandacht? Je leest een inspirerend boekfragment (bijvoorbeeld De zeven eigenschappen van effectief leiderschap pdf) of luistert een podcast om jezelf te blijven voeden.
In dit interview praat journalist Charlie Rose met Stephen Covey over zijn boek. Covey legt uit hoe hij aan het idee van zijn boek kwam en gaat dieper op de 7 eigenschappen van een goed leider in.
Wat is effectief leiderschap? De manieren van Google
Google focust voor het aansturen van hun medewerkers op vier richtlijnen. Volgens het miljardenbedrijf zijn dit de eigenschappen van goede managers:
- Balanceren tussen het geven van vrijheid en het beschikbaar zijn voor advies
- Bemoeien zich niet met ieder detail
- Maken zich sterk voor het succes van het team binnen de organisatie
- Maken duidelijk dat ze vertrouwen hebben in hun team
Laten we ze stuk voor stuk bekijken en vertalen naar hoe jij dit toepast:
1. Geef je medewerkers de ruimte om zelf ideeën aan te dragen
Goede ideeën komen niet alleen van bovenaf. Door je teamleden de ruimte te geven om mee te denken, ontstaat er eigenaarschap en innovatie.
Voorbeeld:
Je wilt een nieuwe marketingcampagne lanceren. In plaats van het plan zelf uit te stippelen, vraag je het team: ‘Als jullie het mochten bepalen, hoe zouden jullie dit aanpakken?’
Het gevolg: een junior marketeer komt met een creatief TikTok-concept dat viraal gaat. Je hoeft alleen te faciliteren, niet te sturen.
2. Laat je niet verleiden om te micromanagen
Micromanagement remt de groei en demotiveert medewerkers. Leiderschap gaat niet over elk stapje controleren, maar over richting geven en dan loslaten.
Voorbeeld:
Je merkt dat je dagelijks vraagt naar de voortgang van een taak. In plaats daarvan spreek je voortaan een wekelijks kort moment af met je teamleden, waarin deze zelf de updates delen. Je teamleden voelen meer vertrouwen en eigenaarschap, waardoor de resultaten verbeteren.
3. Vier de successen van je team
Erkenning geeft energie. Door successen te vieren, groot en klein, voelen mensen zich gewaardeerd en groeit het zelfvertrouwen.
Voorbeeld:
Na het succesvol afronden van een ingewikkeld klantproject stuur je een persoonlijk bedankbericht aan het hele team en organiseer je een kleine borrel.
4. Geef je team het vertrouwen
Vertrouwen betekent niet dat je alles loslaat, maar wel dat je gelooft in de capaciteiten van je mensen. En dat laat je zien in je gedrag en woorden.
Voorbeeld:
Je hebt een teamlid dat graag een presentatie aan het MT wilt geven. Hoewel je de neiging hebt om dat zelf te doen (‘Dan weet ik zeker dat het goed gaat’), besluit je het teamlid het podium te geven. Na afloop vertel je je teamlid dat je trots bent. De boodschap die je hiermee uitstraalt, is duidelijk: je hebt vertrouwen in de ander en dat is terecht.
Nog beter leidinggeven? Volg een leiderschaps training
Heb je geen zin om De zeven eigenschappen van effectief leiderschap als Luisterboek te luisteren of het complete boek te lezen? Wil je echt stappen maken met het verbeteren van je leiderschap? Volg dan een van onze trainingen om nog effectiever leiding te geven over je team. Kies uit een van de volgende categorieën, welke het beste past bij de vlakken waarop je wilt verbeteren:
- Een 1-daagse training Time management zorgt ervoor dat je je tijd efficiënter indeelt en je productiviteit verhoogt. Je leert hoe je prioriteiten stelt, planningstechnieken toepast en doelen sneller bereikt.
- De 1-daagse cursus Feedback Geven helpt je om als leider beter feedback te geven en te ontvangen. Je leert hoe je op de juiste manier feedback geeft, waardoor je teamleden zich gehoord, begrepen en gezien voelen.
- Tijdens de 1-daagse cursus Assertiviteit leer je hoe je zelfverzekerder en doelgerichter communiceert. Hierdoor laat je jezelf beter horen, stel je beter grenzen en ga je constructief om met uitdagingen in je leven.
- Dankzij onze 1-daagse cursus Gesprekstechnieken kun je veel beter coachingsgesprekken, onderhandelingen en moeilijke gesprekken voeren. Je krijgt de tools en leert de technieken die je nodig hebt om elk gesprek in goede banen te leiden.
Conclusie: wat effectief leiderschap écht vraagt
Effectief leiderschap draait niet om de baas spelen, maar om het beste uit jezelf en je team te halen. Of je nu inspiratie haalt uit de inzichten over persoonlijk leiderschap van Covey, of de praktische aanpak van Google: het begint bij zelfbewustzijn. Covey laat zien dat leiderschap een innerlijke reis is, waarin je eerst werkt aan je eigen waarden, keuzes en communicatie. Google bewijst dat succesvolle teams beter werken onder managers die coachen in plaats van controleren. Kortom: wil je echt impact maken als leider? Investeer dan in persoonlijke groei, geef mensen de ruimte en het vertrouwen. Leiderschap is geen status, maar een vaardigheid die je elke dag een beetje beter kunt maken.
Tip: onze Instagram en Pinterest staan ook bomvol inspiratie om een betere leider te zijn. Of schrijf je in voor onze nieuwsbrief, dan ontvang je de inspiratie gewoon in je mailbox. Nog meer lezen? Dan zijn onze boeken Elke Dag om 15.00 uur Klaar en Full Focus Op Wat Echt Belangrijk Is een aanrader!
Veelgestelde vragen over leiderschap
-
Wat is effectief leiderschap en hoe onderscheidt het zich van gewoon leiderschap?
Effectief leiderschap draait om het bereiken van resultaten door anderen in beweging te krijgen, zonder jezelf te verliezen in macht of ego. Het verschil zit in de impact: een effectieve leider leidt vanuit verbinding, zelfinzicht en aanpassingsvermogen. Terwijl ‘gewoon leiderschap’ vaak draait om hiërarchie of controle.
-
Welke eigenschappen zijn kenmerkend voor een effectieve leider?
Een effectieve leider is zelfbewust, empathisch en beweegt flexibel mee wat een situatie vraagt. Eigenschappen zoals integriteit, lef, luistervaardigheid en besluitvaardigheid zijn onmisbaar.
-
Hoe ontwikkel ik mijn eigen leiderschapsstijl op een authentieke manier?
Begin bij jezelf: weet wie je bent, waar je voor staat en wat je triggert. Authentiek leiderschap vraagt dat je je waarden naleeft, ook als het spannend is. Pas je stijl aan zonder jezelf te verliezen.
-
Wat is de rol van communicatie binnen effectief leiderschap?
Communicatie is de ruggengraat van effectief leiderschap. Het gaat niet om jouw idee door te drukken, maar om echt contact te maken, te luisteren, helder te zijn in verwachtingen en grenzen aangeven.
-
Hoe geef ik leiding zonder micromanagement of controlezucht?
Door vertrouwen te geven en verantwoordelijkheden te delen. Je moet niet zelf alles willen oplossen. Richt je op richting geven en kaders en niet op elke stap die gezet moet worden. Loslaten betekent niet dat je lui bent, je maakt ruimte voor groei.
-
Hoe motiveer en inspireer ik mijn team als leider?
Inspireer anderen door ze autonomie te geven en erken ieders bijdrage. Als je kijkt naar Covey en leiderschap stelt hij dat mensen gemotiveerd raken als ze voelen dat ze ertoe doen en ergens naartoe werken.
-
Wat zijn veelgemaakte fouten die effectieve leiders vermijden?
- Alles zelf willen doen
- Conflicten vermijden
- Niet reflecteren
-
Hoe combineer ik resultaatgerichtheid met mensgericht leiderschap?
Door heldere doelen te stellen en oog te houden voor de mensen achter het werk. Sterke leiders verbinden het zakelijke aan het persoonlijke. Resultaten volgen sneller als mensen zich gezien en gehoord voelen.
-
Hoe pas ik mijn leiderschapsstijl aan bij verschillende teamleden of situaties?
Effectieve leiders schakelen. Ze lezen mensen, herkennen behoeften en durven te variëren in stijl. Zo zijn ze soms coachend, soms ondersteunend en soms direct. Het is geen toneelspel, maar een afgestemde kracht op de persoon en situatie die voor ze staat.
-
Welke modellen of methodes helpen bij het ontwikkelen van effectief leiderschap?
Modellen zoals DISC en het Covey model bieden houvast bij inzicht en gedragskeuzes. Het echte werk zit in toepassen, reflecteren en feedback vragen. Uiteindelijk leer je effectief leiderschap in de praktijk.
Wie zijn wij? | Cursus Time Management
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog