“Ja maar, kan ik dat wel?” Het is een zin die je jouw medewerker regelmatig naar je toe hoort uitspreken. De onzekerheid druipt er helaas van af. Het zit hem in de weg. En om eerlijk te zijn jou ook. Want je weet dat er meer in hem zit en dat zelfvertrouwen de eerste stap zou zijn om wat er in zit er ook echt uit te krijgen. Maar hoe kun je je medewerker helpen zijn eigenwaarde te vergroten? Dit artikel biedt je een helpende hand met 6 tips.
Eigenwaarde en zelfrespect (dat zijn trouwens synoniemen!) is vaak de kern voor goede prestaties. Zelfrespect en eigenwaarde gaan over de overtuigingen die iemand van zichzelf heeft. Dat kan zowel positief als negatief zijn. “Mijn mening doet ertoe” is bijvoorbeeld een helpende overtuiging die je bijstaat in uitdagende situaties. Een gedachte als “Ik mag geen fouten maken” of “Mijn mening telt niet” is dan weer minder helpend.
Met jouw eigenwaarde zit het vast wel goed. Maar je kunt je voorstellen dat iemand die zichzelf zo’n negatieve gedachte bij elke lastige situatie toespreekt, minder snel geneigd zal zijn vol zelfvertrouwen ervoor te gaan of eens zijn kritische mening te laten horen.
Da’s jammer. Voor hemzelf en voor het team. Want jullie zien ook wel dat die collega veel meer in zijn mars heeft.
Nu kun je in een functioneringsgesprek wel tien keer zeggen “Je doet het goed”, “Weet dat je het waard bent” en allerlei welgemeende schouderklopjes uitdelen (is ook belangrijk!), maar uiteindelijk zal het niet voldoende zijn voor je medewerker om zijn overtuigingen over zichzelf een flinke draai de positieve kant op te geven. Dat vraagt om grover geschut. Of nou ja, eigenlijk gewoon om een paar praktische dingen die jij als leidinggevende kunt oppakken.
Deze 6 tips helpen je om je medewerker met weinig tot geen eigenwaarde een duw de goede richting op te geven. Probeer ze vooral allemaal uit – desnoods een voor een – om je medewerker op weg te helpen. Kun je mooi aftasten wat bij hem in goede aarde valt.
Tip 1: laat je medewerker buiten zijn comfortzone gaan
Klinkt misschien gek. Want als iemand het al spannend vindt om iets redelijk veiligs te doen, moet je hem dan wel over de grenzen van zijn comfortzone pushen? Dat brengt immers nog meer onzekerheid (en koudwatervrees) met zich mee.
Beetje tegenstrijdig wel inderdaad. Maar in feite is het aangaan van uitdagingen juist een goede manier voor je medewerker om gaandeweg te ontdekken dat zijn overtuigingen soms kant noch wal slaan en dat hij best wat in zijn mars heeft. Soms moet je het water in om te ontdekken dat je heus niet zomaar zinkt. Dat geeft dan weer meer zelfvertrouwen en een gevoel van eigenwaarde.
Hoe pak je dat dan goed aan? Want je wilt je collega ook weer niet zo’n grote uitdaging geven dat hij het water niet eens meer in durft.
Bedenk daarom taken waarvan jij denkt dat je medewerker ze goed aankan, maar waarbij je medewerker zelf misschien nog twijfelt aan zijn kunnen. Zoek het niet meteen tien meter buiten zijn comfortzone; kopje onder gaan en alle trappetjes langs de waterkant weghalen is het andere uiterste. Maar kijk of er een taak is die aansluit bij wat je medewerker al kan, maar die net een stapje verder gaat dan dat.
Elke succeservaring is er één die je medewerker meer zelfrespect en eigenwaarde kan geven.
Tip 2: geef complimenten
En dan niet alleen bij het jaarlijkse functioneringsgesprek, maar regelmatig als je iets ziet wat goed gaat. Complimenten werken motiverend en zorgen ervoor dat je medewerkers ook eerder openstaan voor opbouwende (negatieve) feedback als je die een keer hebt.
Ga daarbij uit van de 80-20-regel: als zo’n 8 op de 10 feedbacksituaties over positieve feedback gaan, dan is de kans groot dat je medewerker in die 2 situaties wel met negatieve feedback kan dealen en ervoor openstaat met je negatieve feedback aan de slag te gaan.
Trouwens, geef negatieve en positieve feedback altijd los van elkaar. Anders wordt je boodschap bijzonder warrig en is de kans groot dat zowel je negatieve feedback als je positieve feedback niet goed uit de verf komt.
Tip 3: geef vrijheid
Naast complimenten, is er nog iets waarmee je het beste rijkelijk kunt strooien: vrijheid en vertrouwen. Dat micromanagement geen succes is, zal vast geen verrassing meer zijn. Een micromanager laat zien dat hij zijn medewerkers onvoldoende vertrouwt dat ze het zonder hem af kunnen door overal met zijn neus bovenop te zitten. Hoewel het fijn is om vinger aan de pols te houden, helpt continu over een schouder meekijken niet mee om je medewerkers gemotiveerd en zelfverzekerd projecten te laten oppakken.
Vertrouwen en autonomie geven is een van de beste manier om je medewerkers te motiveren. Door je medewerkers zelf naar oplossingen te laten zoeken, geef je hen de kans om hun eigen successen te boeken. En zich daar ook verantwoordelijk voor te voelen. Dat helpt dan weer bij eigenwaarde verhogen. Oh ja, en het draagt meteen bij aan de prestaties van je bedrijf.
Je medewerkers zullen niet altijd de keuzes maken die jij zou maken, maar het kan je zomaar innovatieve oplossingen en goede plannen opleveren. En meer zelfverzekerde medewerkers dus.
Bovendien is het uiteindelijk je doel als leidinggevende om je medewerker te kunnen laten groeien in verantwoordelijkheden en los te laten. Manage daarom op resultaat, niet op hoe je medewerker elk detail van een taak aanpakt.
Tip 4: vraag collega’s of klanten om feedback
Het kan zijn dat je collega zich niet zo bewust is van zijn kwaliteiten. Zelfs als je hem ernaar vraagt, kan hij zijn kwaliteiten misschien niet goed benoemen. Soms komt dat voort uit bescheidenheid, maar meestal is onzekerheid de boosdoener. In zo’n geval is het handig om je medewerker niet alleen zelf te laten broeden op wat zijn kwaliteiten zijn, maar om hem die vraag juist aan anderen te laten voorleggen. Bij voorkeur aan collega’s of klanten.
Laat je medewerker twee of drie collega’s uitkiezen met wie hij een goede klik heeft en die vaak positief zijn in hun terugkoppeling. Dit werkt vaak beter dan met zo’n vraag op mensen buiten het werk om, zoals een goede vriend of je partner, afstappen.
Het voordeel van feedback ophalen bij collega’s is dat je een geloofwaardig en volledig beeld krijgt van je kwaliteiten. Bovendien ontdekt je medewerker misschien talenten waar hij zich nog niet bewust was.
Zodra je medewerker dit heeft gedaan, heeft hij een lijstje verzameld met kwaliteiten. Vraag hem dan het volgende: “Geef jezelf een cijfer voor elk van die kwaliteiten”.
Die feedback helpt je medewerker om meer te focussen op waar hij goed in is in plaats van enkel op wat beter kan. Ook doet het hem misschien beseffen dat hij in meer dingen goed is dan hij denkt.
Wat je verder als leidinggevende kunt doen, is taken bedenken waarin juist die kwaliteiten goed tot uiting komen. Is je medewerker bijvoorbeeld duidelijk creatief, maar doet hij daar op dit moment niet veel mee? Kijk dan of je hem meer creatieve taken kunt geven. Kwaliteiten benutten is namelijk een goede manier om een lage eigenwaarde op te krikken.
Tip 5: geef zelf opbouwende feedback
Misschien vind je het extra lastig om je medewerker ergens op te wijzen omdat je weet dat dat zijn eigenwaarde niet ten goede komt. Besef echter dat dat geen reden is om je feedback in te slikken. Feedback is bedoeld om je medewerker verder te helpen en om zijn resultaten te verbeteren. Zinvol om te geven dus.
Het belangrijkste is dat je je feedback constructief brengt. Let dus op hoe je het zegt. Hier kun je bij een feedbackcursus meer over leren. Maar een feedbackmodel is al een goede stap in de juiste richting. Vermijd feedback sandwichen, maar probeer bijvoorbeeld eens de ik-ik-jij-methode of het 4 G’s feedbackmodel. Een goede manier om je boodschap krachtig en helder over te brengen zonder dat het op de ander overkomt als een verwijt.
Tip 6: investeer in je medewerkers
Dat betekent investeren in tijd, aandacht, energie en geld. Die eerste drie spreken redelijk voor zich. Daadwerkelijk omkijken naar je collega is bijvoorbeeld heel belangrijk. Niet alleen door hem op maandag te vragen hoe zijn weekend was, maar ook door bijvoorbeeld in de lunchpauze samen te gaan zitten voor een goed gesprek. Zorg ervoor dat je vaker in gesprek bent dan alleen tijdens vergaderingen. Maak ook individueel tijd voor hem. Informeer wat hem bezighoudt en toon oprechte interesse in wat er op dit moment speelt – zowel qua projecten als eventueel in zijn privéleven.
Verder is geld investeren in je medewerkers een goede manier om te laten zien dat je hen ziet staan. Dan gaat het niet meteen om salarisverhogingen en grootse bonussen. Geld investeren kan ‘m ook zitten in je medewerkers aanmelden voor een cursus. Laat je medewerker zelf een suggestie aandragen voor een cursus die hij leuk vindt. Denk bijvoorbeeld aan een assertiviteitstraining waarin hij leert meer voor zichzelf op te komen en zijn zelfvertrouwen op te krikken.
Of overweeg een cursus gesprekstechnieken, die hem leert om een betere, constructieve en zelfverzekerdere gesprekspartner te worden. Een zinvolle manier om zijn eigenwaarde op te krikken.
Leren feedback geven? Volg een cursus!
Jij bent als leidinggevende op jouw beurt vast ook nooit uitgeleerd. Wil je meer weten over goede feedback geven? En wil je als leidinggevende vaker medewerkers helpen om zichzelf te ontwikkelen – of het nu gaat om medewerkers met een gebrek aan eigenwaarde of om medewerkers die een bepaalde skill willen leren? Dan is er voor jou ook een passende cursus.
Volg een cursus feedback geven om nog betere feedback te geven. Altijd op een constructieve manier, helder opgebouwd, zelfverzekerd gebracht en met een duidelijke boodschap.
Dat alles kun je binnen 8 uur leren in onze cursus feedback geven. Volg de cursus aan je eigen eettafel (online dus) of op een van onze locaties – net wat jij fijn vindt.
Meer leren over zelfontwikkeling? Lees ons boek!
Koop ons boek ‘Elke Dag om 15.00 Uur Klaar’ en maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen, van feedback geven tot aan timemanagement. Leest niet alleen lekker weg, je leert ook hoe je net dat beetje extra aan je (werk)leven geeft.
Wie zijn wij?
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van time management, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
