Je hebt weleens van situationeel leiderschap gehoord, maar wat zijn de vier leiderschapsstijlen volgens Hersey en Blanchard precies? Beter gezegd: wanneer pas jij ze toe en hoe? In dit artikel zetten we ze piekfijn voor je uit. Je leert welke 4 leiderschapsstijlen er zijn, welke teamleden er voor in aanmerking komen en om welke communicatiestijlen ze vragen.
Wat komt aan bod?
- Wat zijn de vier leiderschapsstijlen?
- Wat houdt sturend leiderschap in?
- Wat houdt coachend leiderschap in?
- Wat houdt ondersteunend leiderschap in?
- Wat houdt delegerend leiderschap in?
- Welke leiderschapsstijl is het beste?
Wat zijn de vier leiderschapsstijlen volgens Hersey en Blanchard?
Welke 4 stijlen van leiderschap ken jij?
Er bestaan namelijk 4 verschillende stijlen van leidinggeven, volgens Paul Hersey en Ken Blanchard: ‘sturend leiderschap’, ‘coachend leiderschap’, ‘ondersteunend leiderschap’ en ‘delegerend leiderschap’.
Jouw team vraagt – afhankelijk van hun zelfvertrouwen of motivatie en kennis of vaardigheden – om een passende leiderschapsstijl. Aan jou als leidinggevende om de geschikte stijl op de juiste momenten te kiezen.
Afhankelijk per teamlid. Afhankelijk per situatie. Situationeel leidinggeven, dus.
In een ander artikel gaan we uitgebreid in op de theorie en welke factoren bepalen in welk stadium een teamlid zich bevindt. Wil je dus meer weten over de leiderschapsstijlen theorie van Hersey en Blanchard of wat ‘taakvolwassenheid’ precies is, lees dan zeker dat artikel eerst.
Ben je daarentegen op zoek naar een algemeen overzicht of ben je benieuwd naar welke 4 leiderschapsstijlen er zijn, lees dan verder. Hieronder hebben we namelijk de verschillende leiderschapsstijlen uiteengezet: welke stijl gebruik je waarvoor, hoe toe te passen en welke manier van leidinggeven sluit waar het beste aan? Laten we beginnen: welke vormen van leiderschap zijn er?
Wat houdt sturend leiderschap in? — S1
De eerste leiderschapsstijl kenmerkt zich door het bieden van weinig ondersteuning en veel sturing. Het is bedoeld om teamleden die zowel een gebrek aan motivatie als een gebrek aan vaardigheden hebben up to speed te krijgen.
Hoe aansturen?
Iemand die aan een nieuw project begint, zal in het begin te weinig kennis en ervaring hebben en ook nog geen eigenaarschap over het werk voelen. Hierbij kun je denken aan een nieuw teamlid, maar ook een doorgewinterde salestijger die aan een – voor haar nog nieuw – project begint.
Jij, als manager, zal hem of haar dan vooral heldere instructies moeten geven, regelmatig de voortgang moeten checken en directe en duidelijke feedback moeten geven.
Hoe communiceren?
Allereerst zul je hem of haar moeten motiveren zodat je het enthousiasme en het zelfvertrouwen vergroot. Vertel het teamlid waarom je hem bij zaken betrekt, waarom het op deze manier uitgevoerd moet worden en wat het oplevert.
Daarnaast wil je zeer duidelijk zijn in je verwachtingen: vertel hem of haar wat je wil dat gebeurt, hoe je wil dat het gebeurt, welk resultaat je wil zien en wanneer het uitgevoerd moet zijn — specifieke instructies, dus.
Belangrijk is ook dat je de persoon direct van feedback voorziet wanneer je iets fout ziet gaan, maar ook wanneer iets goed gaat. Net zo belangrijk! Vergeet hierbij niet om te checken of je terugkoppeling is aangekomen. Wellicht heeft de persoon je boodschap verkeerd geïnterpreteerd.
Opletten!
Door op een heldere en duidelijke manier te communiceren en terugkoppeling te geven, krijgt het teamlid de werkzaamheden sneller onder de knie, maar vergroot je ook tegelijkertijd het zelfvertrouwen dat hij of zij nodig heeft. Let er wel op dat je niet betuttelend overkomt of vervalt in micromanagen.
Wat houdt coachend leiderschap in? — S2
De tweede leiderschapsstijl vergt veel sturing en ondersteuning. Wanneer een teamlid namelijk wel voldoende gemotiveerd is, maar achterblijft in vaardigheid zul je hem of haar een steuntje in de rug moeten geven.
Hoe aansturen?
Er kunnen verschillende redenen zijn waarom de skillset van een teamlid is veranderd; zijn of haar functie is er anders uit komen te zien en vraagt daarom misschien om andere capaciteiten. Het kan vanalles zijn. Belangrijk is wel, dat jij als leidinggevende hierin meebeweegt.
Door in te zetten op hun probleemoplossend vermogen, het bieden van extra scholing of door hen kleine successen te laten behalen, vergroot je de zelfstandigheid van het teamlid.
Hoe communiceren?
Bekommer je niet teveel over de wijze waarop een teamlid iets uitvoert want vaak heeft hij of zij al enige ervaring met de klus. Laat hem of haar vooral zelf besluiten nemen. Sta ook zeker de mogelijkheid toe om te falen, om vervolgens weer op te staan. Hiermee vergroot je sneller zijn of haar beslissingsvermogen, kennis en veerkracht.
Hierbij is het ook belangrijk dat je hem of haar regelmatig van positieve feedback voorziet: uit je waardering en vertel wat er is goed gegaan. Je wil namelijk voorkomen dat de motivatie die het teamlid (al) heeft afneemt. Een teamlid zal namelijk nog hier en daar fouten maken. Indien dat gebeurt, speel dan kort op de bal en vertel direct wat anders moet. Gebruik hiervoor een voorbeeld en vraag of het teamlid zich hierin herkent.
Om te checken of de vaardigheden en kennis van het teamlid toeneemt, zul je daarnaast ook goed moeten luisteren. Ga vaker het gesprek met hem of haar aan, stel open vragen en vraag ook door. Pas dan weet je waar het (nog) schort en waar jullie samen aan moeten werken.
Opletten!
Coachen leiderschap pas je vaak toe bij teamleden die al enkele ervaring hebben met een taak. Voorkom daarom dat je hen betuttelend behandelt of hen het gevoel geeft dat ze niets kunnen. Blijf inzetten op hun zelfstandigheid en doe pas daarna zelf suggesties.
Meer Tijdwinst?
Volg ons dan op Instagram. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Wat houdt ondersteunend leiderschap in? — S3
Stijl drie draait om het bieden van veel ondersteuning en vergt weinig sturing. Deze leiderschapsstijl pas je namelijk toe bij teamleden die bekwaam zijn, maar weinig motivatie tonen.
Hoe aansturen?
Wanneer raakt iemand gedemotiveerd? Ook dit kan verschillende redenen hebben: een teamlid vindt zijn werk niet langer inspirerend of uitdagend (bore out), er zijn weinig groeimogelijkheden, hij of zij heeft een grote fout gemaakt of er heerst bijvoorbeeld een te hoge werkdruk.
Jij als leidinggevende zal dan naar manieren moeten zoeken om het teamlid zowel te stimuleren, als te inspireren. Enerzijds zodat het teamlid weer gemotiveerd aan de slag kan, anderzijds om enige onzekerheid weg te nemen. Gesprekken voeren, sparren, brainstormen én een luisterend oor bieden, behoren in dit geval tot je toolbox.
Hoe communiceren?
Voer met regelmaat een één op één gesprek waarin je het teamlid de ruimte geeft om zijn of haar knelpunten te bespreken. Richt je hierbij ook vooral op het leren kennen van zijn of haar ambities, vooruitzichten en persoonlijke ontwikkeling.
Om het zelfvertrouwen weer aan te wakkeren, is het hierbij slim om het teamlid te herinneren aan successen die hij of zij in het verleden behaald heeft. Spreek jouw vertrouwen uit en vraag waar je hem of haar bij kan ondersteunen.
Ga ook eens samenzitten om de werkzaamheden en functie-eisen te bekijken. Ligt er inderdaad teveel of ervaart het teamlid slechts een grote werkdruk? Hoe kunnen jullie dit vervolgens aanpakken? Zullen er zaken geschrapt moeten worden of is het een kwestie van beter leren plannen en organiseren? (In zo’n geval zou je eens naar een training timemanagement kunnen kijken.)
Opletten!
Jij bent nog steeds de leidinggevende, dus voorkom dat je een therapeutische rol aanneemt of het teamlid gaat vertroetelen. Ondersteunen is prima, maar allereerst is het teamlid niet hulpeloos en ten tweede betaal je iemand voor zijn of haar productiviteit.
Wat houdt delegerend leiderschap in? — S4
Wanneer je medewerkers hebt die zowel gemotiveerd zijn als bekwaam, pas je de laatste leiderschapsstijl toe. Je zet hen zelfstandig aan het werk en delegeert taken en verantwoordelijkheden aan hen.
Hoe aansturen?
Teamleden waarvan jij vertrouwt dat ze hun werk goed en op tijd uitvoeren, kun je iets meer loslaten. Daarvoor moet jij wel leren om dingen uit handen te geven:
Delegeer op een transparante en eerlijke wijze en voorkom dat je dingen over de schutting gooit. Het geven van heldere instructies is hierbij belangrijk, evenals het regelmatig geven én zelf ontvangen van feedback.
Hoe communiceren?
Indien je een taak delegeert, blijft het belangrijk dat je jouw verwachtingen uitspreekt, ook al is het een doorgewinterd teamlid. Je hoeft niet te zeggen hoe het moet gebeuren, zolang je maar de kwaliteit, kwantiteit en tijd benoemt waarin het moet gebeuren.
Geef het teamlid dan ook de ruimte om dit zelfstandig op te pakken. Geef aan dat hij of zij jouw om hulp of inzichten kan vragen, maar houd je verder op de achtergrond. Bekijk wel regelmatig de voortgang; niet op microniveau, maar de algemene vooruitgang of de eindresultaten.
Uiteindelijk is het belangrijk dat je hem of haar de successen laat oogsten. Én, hoewel het teamlid het werk onder de knie heeft, zul je alsnog regelmatig je waardering moeten uitspreken. Positieve feedback doet wonderen!
Opletten!
Bij deze leiderschapsstijl loop je het risico dat jij als leidinggevende onnodig bemoeit met met de werkzaamheden van het teamlid, maar ook dat je hem of haar maar wat laat aanmodderen. Voorkom beiden. Blijf communiceren, vraag wat het teamlid van jou nodig heeft en voorkom dat jij je passief opstelt.
Welke leiderschapsstijl is het beste?
Je hebt nu kennis gemaakt met de 4 leiderschapsstijlen en wat ze inhouden. Zoals je ziet variëren ze enorm in inhoud en aanpak, en dus in effect. Er is dan ook géén leiderschapsstijl aan te wijzen die altijd en voor iedereen werkt.
Situationeel leiderschap draait, zoals de naam verklapt, om het kiezen van een geschikte stijl voor die ene situatie of voor dat ene teamlid. Jij als leidinggevende zal daarom jouw stijl van leidinggeven telkens moeten aanpassen. Blijf dus flexibel en bepaal welke van de 4 leiderschapsstijlen op dit moment het meeste effect zal opleveren.
Welke leiderschapsstijl hanteer jij, als manager?
Jouw leiderschap verbeteren? Daar hebben wij cursussen voor!
Wij begrijpen dat effectief leiderschap essentieel is om succesvol te zijn in elke professionele omgeving. Daarom hebben we vier dynamische en praktijkgerichte cursussen samengesteld, die je de nodige vaardigheden en inzichten bieden om uit te blinken als een inspirerende en doortastende leider.
- Onze 1-daagse training Time Management stelt jou bijvoorbeeld in staat om jouw tijd efficiënter te beheren en jouw productiviteit te verhogen. Leer hoe je prioriteiten stelt, effectieve planningstechnieken toepast en jouw agenda optimaliseert om jouw doelen te bereiken. Als leider is het namelijk cruciaal om controle te hebben over jouw tijd, zodat je het beste uit jezelf en jouw team kunt halen!
- Of neem onze 1-daagse cursus Feedback Geven. Feedback geven en ontvangen is namelijk een essentiële vaardigheid voor elke leider. Onze cursus Feedback Geven biedt je praktische technieken en strategieën om constructieve en motiverende feedback te geven. Leer hoe je feedback op een duidelijke, eerlijke en respectvolle manier kunt formuleren, zodat jouw teamleden zich gesteund voelen en zich kunnen ontwikkelen. Ontdek de kracht van feedback als een instrument voor groei en succesvolle teamprestaties.
- Laten we ook assertiviteit niet vergeten. Zelfvertrouwen is namelijk een belangrijke eigenschap voor effectieve leiders. Met onze 1-daagse cursus Assertiviteit leer je zelfverzekerd en doelgericht communiceren, zowel intern als extern. Ontwikkel jouw vermogen om jezelf te laten horen, grenzen te stellen en constructief om te gaan met uitdagende situaties. Ontdek hoe assertief leiderschap vertrouwen opbouwt, relaties versterkt en de teamdynamiek positief beïnvloedt.
- Last, but not least. Gesprekstechnieken vormen de basis van succesvolle communicatie binnen een leiderschapsrol. Onze 1-daagse cursus Gesprekstechnieken biedt je waardevolle tools en technieken om effectieve gesprekken te voeren, zoals coachingsgesprekken, onderhandelingen en moeilijke gesprekken. Leer actief luisteren, krachtige vragen stellen en communicatiestijlen aanpassen aan verschillende situaties. Versterk jouw vermogen om helder te communiceren en anderen te inspireren.
Bij elke cursus zorgen wij voor een interactieve en boeiende leerervaring. Onze ervaren trainers delen praktische voorbeelden en oefeningen, zodat je de geleerde vaardigheden direct kunt toepassen in jouw dagelijkse leiderschapspraktijk. Bovendien bieden wij na elke cursus follow-upmateriaal en ondersteuning, zodat je jouw groei als leider kunt blijven bevorderen!
Kortom: investeer in jezelf en neem deel aan onze reeks cursussen om jouw leiderschapskwaliteiten naar een hoger niveau te tillen. Bereik meer in minder tijd met onze 1-daagse training Time Management, ontwikkel een positieve feedbackcultuur met de cursus Feedback Geven, wees een zelfverzekerde leider met onze cursus Assertiviteit, en versterk jouw communicatieve impact met onze cursus Gesprekstechnieken. Jouw succesvolle leiderschapsreis begint hier!
Meer artikelen lezen over leiderschap?
- Verschil introvert en extravert | 15 communicatietips voor leidinggevenden
- Teamgevoel versterken op de werkvloer | Dat doe jij als leidinggevende zo! (6 tips)
- 4 soorten gesprekken die jij als leidinggevende moet (her)kennen
- Teamontwikkeling dankzij het Johari Window (voor leidinggevenden)
- Effectief communiceren als leidinggevende? Vermijd een blinde vlek (5 tips)
Wie zijn wij? | Tijdwinst.com
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
